Prezentacja: Niszczenie cypryjskiego dziedzictwa kulturowego

20.12.2017

W dniu 4 grudnia br. w naszej parafii, po Św. Liturgii, odbyło się spotkanie z gośćmi z Cypru. W parafialnej świetlicy została przestawiona prezentacja poświęcona niszczeniu cypryjskiego dziedzictwa kulturowego.

W spotkaniu udział wzięli Ambasador Republiki Cypryjskiej w Polsce Pan Petros Kestoras, któremu towarzyszyli  Zastępca Szefa Misji Pan Loukas Evgeniou oraz Pani Katarzyna Jaworska – Kuć. Specjalnym gościem wydarzenia była Burmistrz miasta Akanthou (Cypr), Pani Eleni Hadjimichael wraz z towarzyszącymi jej przedstawicielami Rady Miasta.

W słowie wprowadzającym w tematykę spotkania, Pan Ambasador Petros Kestoras przypomniał, że Republika Cypryjska uzyskała niepodległość w 1960 r., po czteroletniej walce wyzwoleńczej przeciwko kolonializmowi brytyjskiemu. W 1974 r. Turcja, wykorzystując zamach stanu zorganizowany przez ateńską juntę i gwałcąc prawo międzynarodowe, a także Kartę Narodów Zjednoczonych, dokonała inwazji zbrojnej na Cypr, zajmując 36,2% terytorium wyspy. Pomimo różnych inicjatyw podejmowanych przez społeczność międzynarodową pod egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych, tzw. problem cypryjski pozostaje nadal nierozwiązany. Powodem takiego stanu rzeczy jest bezkompromisowa polityka Turcji. Namacalnym tego dowodem jest niepowodzenie Konferencji w sprawie zjednoczenia Cypru, która odbyła się w dniach od 28 czerwca do 7 lipca 2017 r. w szwajcarskim kurorcie Mont Pelerin, z powodu nieakceptowanych żądań Turcji tj.  utrzymania w mocy zapisów anachronicznego Traktatu Gwarancyjnego z 1960 r., zachowania prawa do interwencji oraz stałej obecności wojsk tureckich  na Cyprze. Pan Ambasador opowiadając o dewastacji cypryjskiej kultury,  podkreślił, iż na okupowanym Cyprze splądrowano i zbezczeszczono ponad 550 prawosławnych świątyń greckich, kaplic i monasterów. Niektóre z nich zostały przekształcone w meczety, muzea, centra rozrywki, hotele, magazyny i koszary tureckiego wojska. Ten sam los spotkał świątynie Maronitów i Ormian. Tysiące bezcennych ikon, obrazów o tematyce religijnej, bizantyjskich fresków i mozaik usunięto nielegalnie ze ścian i sprzedano na zagranicznych aukcjach. Niezliczone naczynia i akcesoria liturgiczne oraz Ewangelie zaginęły. Turecka nawałnica nie oszczędziła nawet cmentarzy. Cześć z nich została splądrowana, zbezczeszczona i zdewastowana.

Następnie głos zabrała Pani Eleni Hadjimichael, która zwróciła uwagę zebranych na wydarzenie, które zmieniło bieg historii wyspy oraz nadało jej religijnego znaczenia. Wydarzeniem tym była wizyta w  45 r. n. e. świętych Apostołów Pawła i Marka, którzy przybyli na wyspę na  zaproszenie św. Barnaby, który pochodził z Cypru i był jednym z 70 uczniów Chrystusa. O wielkim znaczeniu tej wizyty i jej konsekwencjach świadczą liczne świątynie, a także wielu znanych cypryjskich świętych, którzy swoją obecnością, życiem i wiarą uczynili z Cypru „Wyspę Świętych”. Zaliczamy do nich między innymi św. Spirydona, św. Neofita, św. Fotynę i wielu innych. Także św. Łazarz, gdy umarł po raz drugi, został pochowany właśnie na Cyprze. Pani burmistrz opowiedziała także, o tragicznych losach cerkwi, która znajdowała się na obszarze miasta Akanthou.  Niegdyś duma miasta,  największa i najokazalsza świątynia na Cyprze, która została wzniesiona dzięki ochotniczej pracy mieszkańców Akanthou. Każdego roku ściągała tysiące pielgrzymów, którzy przybywali do niej, aby chrzcić swoje dzieci i modlić się, została przekształcona w meczet przez przybyszów z Turcji kontynentalnej, którzy zajęci i dewastują wszystko co greckie i chrześcijańskie. Naczynia liturgiczne oraz ikony sprzedano za granicą lub też zniszczono z niesłychaną zapalczywością. Tureccy najeźdźcy nie poszanowali nawet krzyża, ikony, ani też ołtarza. Najstarsza nasza cerkiew p.w. Matki Bożej Pergamońskiej z XI w., dzięki wielu staraniom została odrestaurowana z funduszy Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych lecz ponownie została zdewastowana. Sytuacja jest na tyle poważna, że nie ma nawet możliwości aby sprawować w cerkwi św. Liturgii, pomimo danych nam wcześniej zapewnieniom. Ze ścian cerkwi usunięto freski i sprzedano za granicą, a wnętrze świątyni przekształcono w galerię. Żeby zwiedzić świątynię trzeba kupić bilet. Na szczęście, cudowna ikona, pochodząca z naszej świątyni, ikona Złotego Zbawiciela z XIII w. nie została sprzedana za granicą. Porzucona, została odnaleziona w jednym z przyświątynnych budynków gospodarczych na terenie okupowanym. Była ukryta przez 38 lat.

Powodem wizyty Pani burmistrz była nie tylko potrzeba podzielenia się problemami, z jakimi boryka się naród cypryjski, ale również potrzeba poczucia tego, że jest wielu ludzi którzy znają problem i dokładają starań, aby wspomóc dzielny naród w kontynuowaniu jego walki o ocalenie przyświecających mu wartości.

Poniżej załączamy prezentację przygotowaną przez gości z Cypru:

tekst do prezentacji (PL)  i  zdjęcia z prezentacji

sp