Niedziela V po Wielkanocy. O Samarytance

18.05.2020

Nadchodzi jednak godzina, owszem już jest, kiedy to prawdziwi czciciele będą oddawać cześć Ojcu w Duchu i prawdzie (J 4:23)

Fragment dzisiejszej Ewangelii opisuje spotkanie Jezusa z kobietą samarytańską (J 4:5-26) o imieniu Fatinia (wg przekazu Tradycji wczesnochrześcijańskiej). Droga z Judei do rodzinnej Galilei, w którą udał się Pan ze swoimi uczniami, prowadziła przez krainę Samarii. Opodal znajdowała się starożytna stolica byłego Północnego Królestwa Izraela miasto Sychar. Podzielone Królestwo króla Salomona zostało zlikwidowane w 772 p.n.e. przez najazd z Asyrii. Nieliczni, którzy ocaleli byli wymieszani etnicznie i kulturowo z ludem Babilonu, Kuta, Chamat (por. 2 i 4 Księga Króleska).

Tak powstali Samarytanie. Odrzuceni, znienawidzeni i nieakceptowani przez rdzennych Izraelitów z Judei. Nowa grupa postanowiła trzymać się Pięcioksięgu Mojżesza, wybudować własną alternatywną do jerozolimskiej świątynię, niedaleko studni Jakuba na Górze Garizim. Ich wczesna wiara była jeszcze skażona idolatrią pięciu bóstw babilońskich i asyryjskich. Żyli w odosobnieniu. W takich warunkach, nieoczekiwanie spotyka się Jezus - prawowierny Żyd z najmniej niewłaściwą partia do rozmowy ku zdziwieniu samych apostołów.

Cała narracja tekstu perykopy charakteryzuje się jednością literacką i teologiczną. Główną osią jest przeprowadzona synteza od profetyzmu o Chrystusie, Nim Samym jako Dawcy wody żywej i rozlaniu prawdy Bożej na cały świat dzięki Parakletowi – Duchowi Świętemu.

Chrystus, początkowo w prozaicznej rozmowie przy studni z Samarytanką, ukazuje w odpowiedzi, że to On Sam Jest Zbawicielem, na Którego oczekiwał naród wybrany. Pragnienie Boga i pragnienie ludzkości ma swój początek przy symbolicznej studni. Cała Tora jest określana „studnią” poznania mądrości i życia. Wraz z przyjściem Mesjasza nie ma już żadnych granic i podziałów, chociaż Prawda pochodzi od Żydów. Uzdatnia nas Pan na oczekiwania i atencję Boga, Który prawdziwych czcicieli wysłuchuje w Duchu i Prawdzie. Bóg Jest Duchem. Jest to dynamizm, który określa działanie Boga w całym świecie i sercu człowieka. Sam Jezus staje się nową i jedyną Świątynią, w której będzie odbywał się kult w Duchu i Prawdzie niezależnie od miejsca. A także: To wy jesteście świątynią Ducha Świętego – powie ap. Paweł (1 Kor 3:16). Warunkiem Objawienia prawdy o Bogu żywym jest recepcja pokornego i czystego serca. Fatinia rozpoznaje Pana przez szczerą otwartość serca. Owi mężowie z przeszłości, to także aluzja do kultu pięciu bożków w Samarii. Samarytanka przyjmuje Chrystusa do swojego serca, a także wielu mieszkańców z miasta Sychar. On Sam – Zbawiciel odnawia w wierzącym łaskę źródła tryskającej wody życia ku szczęściu wiecznemu.

Tego dnia były sprawowane trzy Liturgie święte.

Pierwszą Liturgię św. rozpoczął ks. prot. Piotr Rajecki w asyście diakona Andrzeja Enachi, kolejną ks. Paweł Korobeinikov wspólnie z księdzem Dawidem Romanowiczem w asyście diakona Łukasza Leonkiewicza, a głównej przewodniczył ks. proboszcz mitrat Adam Misijuk wspólnie z ks. prot. Piotrem Kosińskim w asyście protodiakona Jerzego Dmitruka i protod. Marka Zyc-Zyckowskiego.

Druga Boska Liturgia była transmitowana na żywo dla wiernych w mediach społecznościowych.

Na zakończenie trzeciej Liturgii św. duchowni pokłonili się relikwiom św. męcz. kapłana Bazylego oraz ks. proboszcz złożył serdeczne życzenia staroście cerkiewnej Zoi Bajko – Romańskiej z okazji dnia jej niebańskiej patronki.

ks. prot. Piotr Kosiński

zdjęcia: ks. Dawid Romanowicz