20 stycznia (wg starego stylu)

02.02.2018

Jak bardzo święci Cerkwi byli miłosierni i wyrozumiali dla ludzkich słabości, tak  byli przeraźliwie nieustępliwi i nieugięci w sprawach wyznawania prawdziwych dogmatów wiary. Dlatego św. Mikołaj, arcybiskup Miry Licyjskiej uderzył Ariusza ręką na Pierwszym Soborze Powszechnym. Św. Antoni zostawił swą pustelnię i przyszedł do Aleksandrii, aby publicznie zdemaskować Ariusza. Św. Eutymiusz, będąc wielce naciskanym przez cesarzową Eudoksję i fałszywego patriarchę Teodozjusza, i nie mogąc więcej z nimi dyskutować, opuścił monaster i ukrył się na pustyni. Za jego przykładem poszli wszyscy znamienici mnisi. Eutymiusz pozostał na pustyni dopóki nie usunięto pseudo-patriarchy, zaś Prawosławie się umocniło. A gdy w Jerozolimie, z polecenia cesarza, przyszła największa agitacja przeciwko 4. Soborowi Powszechnemu, który odbył się w Chalcedonie, i gdy cały lud był zastraszony przez heretyków, wtedy św. Teodozjusz Wielki, choć obarczony starością, jako nieustraszony żołnierz Chrystusa przybył do Jerozolimy, wszedł do wielkiej cerkwi, wszedł na schody, machał rękami do ludzi, mówiąc: "Jeśli ktoś nie uznaje czterech Soborów Powszechnych, tak jak uznaje cztery Ewangelie, niech będzie przeklęty!" (Do tego czasu były zwołane tylko cztery Sobory Powszechne). Przez te słowa wszystkich słuchaczy dzięki ogarnął przestrach i żaden z heretyków nie odważył się powiedzieć czegoś w kontrze.