ŚWIĘTO ŚWIĄT - Zmartwychwstanie Pańskie

23.04.2022

Święto ruchome: zawsze w niedzielę (stąd niedziela pierwotnie nazywana była Dniem Pańskim – gr. Kiriaki lub Dniem Zmartwychwstania – cerk.-słow. Воскресение Христово.

Znaczenie Paschy pośród świąt prawosławnych jest wyjątkowe. Ponieważ jest wydarzeniem nie dającym się porównać z jakimkolwiek innym, to nie zalicza się Jej nawet do 12 „głównych” – tzw. dwunadiesiatych, ani też do grupy „wielkich” świąt prawosławnych. Jest często – i słusznie – nazywana „Świętem Świąt”.

Trzeciego dnia, po złożeniu do grobu Ciała Chrystusа, niektóre z niewiast (mironosicy – były wśród nich Maria, Salomea i Joanna) o poranku udały się do Grobu Pańskiego, ażeby zanieść tam wonności (miro), przeznaczone dla namaszczenia najświętszego Ciała Jezusowego. Zbliżywszy się, dostrzegły, że wielki kamień, którym zagrodzono wejście do grobu, został odsunięty, a sam grób jest pusty. Ujrzały też Anioła Pańskiego na skale, roztaczającego blask, niczym błyskawica, w szatach białych jak śnieg. Na ten widok niewiasty ogarnął lęk. Lecz Anioł rzekł: Wy się nie bójcie; wiem bowiem, że szukacie Jezusa ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo wstał z martwych, jak powiedział. Z bojaźnią i wielką radością niewiasty podążyły, aby obwieścić Apostołom to, co ujrzały.

… A oto Jezus zastąpił im drogę i rzekł: Bądźcie pozdrowione! One zaś podeszły, objęły Go za nogi i złożyły Mu pokłon. Wtedy rzekł do nich Jezus: Nie bójcie się! Idźcie i oznajmijcie braciom Moim, aby poszli do Galilei, a tam mnie ujrzą.

I jak niegdyś, ujrzeli Jezusa uczniowie Jego. W radosne Święto Paschy nasza Cerkiew wzywa wiernych, aby przywrócili czystość swym uczuciom i ujrzeli Chrystusa, roztaczającego nieprzenikniony blask Zmartwychwstania i na uroczyste śpiewy usłyszeli od Niego w odpowiedzi: Radujcie się!... Wsłuchajmy się w natchnione słowa św. Jana Złotoustego:

Niech nikt nie opłakuje grzechów, przebaczenie z grobu bowiem zajaśniało. Niech nikt nie lęka się śmierci, wybawiła nas bowiem śmierć Zbawiciela. Wygasił ją Ten, który był przez nią trzymany...

Zmartwychwstał Chrystus – i upadły demony. Zmartwychwstał Chrystus – i weselą się aniołowie. Zmartwychwstał Chrystus – i życie święci swą pełnię. Zmartwychwstał Chrystus – nikt martwy nie pozostał w grobie. Ujarzmił piekło – Ten, który zstąpił do piekła…

Objaśniając tajemnicę śmierci Chrystusa, nasza Cerkiew naucza, iż po złożeniu Go do grobu, a przed Swym Cudownym Zmartwychwstaniem, Chrystus, Syn Boży – Bóg i Człowiek – przebywał w grobie ciałem i w otchłani duszą, w raju z łotrem i na tronie wraz z Ojcem i Duchem Świętym, wszystko napełniając Sobą, jako Wszechobecny.

„W tym dniu nasz Pan pokonał piekło, uwalniając więźniów, którzy od wieków się w nim znajdowali” – głosi Cerkiew, współuczestnicząc duchowo w Zmartwychwstaniu Pańskim. I podobnie, jak niegdyś krew zabitych jagniąt symbolizowała obietnicę, daną przez Boga ludowi Izraela, ażeby, uniknąwszy kary, jaka spotkała Egipcjan, opuścił Egipt i wkroczył do Ziemi Obiecanej (słowo pascha, hebr. Pesach – oznacza 'przejście'), tak samo Chrystus – „nowa Pascha, żywa Ofiara, Baranek Boży, Który wziął na Siebie grzech świata” – własną krwią zapieczętował Nowy Testament, dając początek przechodzeniu Ludu Bożego ku Zmartwychwstaniu i życia wiecznego.

Пасха, Господня Пасха! От смерти бо к жизни и от земли к небеси Христос Бог нас приведе, победную поющия! Христос воскрес из мертвых, смертию смерть поправ, и сущим во гробех живот даровав! (Тропарь глас 5-й).

Pascha, Pascha Chrystusowa! Od śmierci wszakże do życia i od ziemi do nieba Chrystus jako Bóg nas doprowadził, triumf opiewających! Chrystus powstał z martwych, śmiercią śmierć depcząc i przebywającym w grobach darując życie! (Troparion, ton 5).

oprac. na podstawie:

http://tropinka.orthodoxy.ru Jerzy Szokalski